Aracın performansını etkileyen unsurlardan birisi de yol ile temasını sağlayan lastiklerdir. Trafiğe çıkmadan önce yapılması gerekenlerden biri lastiklerin kontrolüdür. Lastik bakımı hayati önem taşıdığı gibi aracın performansını arttırmada ve yakıt tüketimini azaltma anlamında da önemli rol oynar.
Lastik kontrolünde yapılması gerekenler: hava basıncı kontrolü, şekil kontrolü, hasar kontrolü ve diş derinliği kontrolüdür.
Lastik bakımında yapılması gerekenler: rot-balans ayarı, lastiklerin yer değiştirilmesi, hatalı yüklemenin önlenmesi, fren bakımı, araca uygun lastik seçimi, hava şartlarına göre lastik kullanımıdır.
Lastik kullanımında lastik kalıcı bir hasara uğramadıysa, kilometre ya da diş derinliği gözetmeksizin lastiklerin 5 sene sonra kontrolden geçmesi gerekmektedir. Üretim tarihi 10 yılın üzerinde ise değiştirilmesi önerilmektedir.
Lastik Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Aracın lastik ebatlarının bilinmesi
- Lastiğin kalitesine ve uzun ömürlü olmasına dikkat edilmesi
- Yakıt tasarrufuna katkısı olan lastikler seçilmesi
- Mevsime göre lastik seçimi yapılmasıdır.
Araç muayenesinde ağır kusurlar nelerdir ilgili yazımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz.
Lastik Bakımı
Lastik Hava Basıncı
Aracın lastiklerinin tümü aynı oranda olmalıdır ve her aracın ayrı lastik basınç ölçüsü vardır. Aracın basıncı belirtilen ölçülerde değil ise hem yakıt ve performans açısından hem de güvenlik açısından sorun olabilmektedir. Lastik hava basıncı lastik soğukken yapılması gereken bir işlemdir. Sıcakken yapılan hava basıncı normal değerden fazla çıkacaktır.
Aracın hava basıncının oranları üretici firmadan öğrenilebileceği gibi aracın kullanma kılavuzunda, kapı çerçevesinde veya yakıt deposunun kapağında da belirtilmiştir.
Eğer lastiğin hava basıncı normal değerinden fazla ise sürüş konforu azalır ve süspansiyon sertleşir. Olması gerekenden az ise de aracın yakıt tüketiminde artma olabilir. Bunun için lastiklerin hava basıncının sık sık kontrol edilmesi önerilir.
Araç kış bakımı nasıl yapılmalı konusunda detaylı bilgi edinin.
Rot-Balans Ayarı
Rot balans ayarı aracın sürüş konforunu etkilediği gibi lastiklerin belirli kısımlarının aşırı yıpranmasını da engellemiş olur. Düz yolda ilerlerken, direksiyon serbest bırakıldığında, araç bir yöne kayma yapması halinde ve tekerlekler düz haldeyken direksiyon farklı bir açıda ise virajlarda lastiklerden ses geliyorsa rot balans ayarının yapılması gerekmektedir.
Rot balans ayarının yeni lastik takıldığında, lastik değiştirildiğinde ya da 6 ayda bir yapılması önerilmektedir.
Lastiklerin Yer Değiştirilmesi
Lastiklerin uzun ömürlü olması için yapılması gerekenlerden biridir. Her lastiğin aşındığı yerler birbirinden farklıdır. Ön ve arka lastiklerin aşınma seviyeleri farklıdır. Bunun için lastiklerin 10.000 kilometrede bir yer değiştirilmesi önerilir. Bu sayede lastik ömrü uzayacaktır.
Lastik Diş Derinliği
Yeni bir lastiğin diş derinliği 7 ile 8 mm arasındadır. Genel olarak 1,6 mm altına düşen diş derinliğindeki lastiklerin değiştirilmesi gerekmektedir. 1,6 mm altına düşen lastikler aracın muayenesinden geçememektedir. 2 yaşından büyük olan lastiklerin belirli aralıklarla ölçümü yapılmalıdır.
Belirlenen ölçünün altına inen diş derinliğinde aracın çekiş gücü ve yola tutunması zorlaşır.
Frenler
Fren ayarlarının düzenli olarak kontrol edilmesi aynı zamanda lastiklerin ömrünü de uzatmış olmaktadır. Fren sisteminin sert olması lastiklerdeki aşındırmayı arttırır.
Araca Uygun Lastik Kullanımı
Üretici firmanın belirlemiş olduğu lastiklerin dışına çıkıldığında yakıt tüketimi, yol tutuşu fren mesafesi, lastik aşınması gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
Hava Şartlarına Göre Lastik Seçimi
Ülkemizde genel olarak yaz lastikleri kullanılmaktadır. Fakat kış ayları için belirli bölgelerde her türlü araç için kış lastiği zorunlu hale getirilmiştir. Kış aylarında aracın çekişinde düşme olmaması için diş derinliği 3 mm olan lastikler önerilmektedir.
Lastik Temizliğinin Önemi
Araçlarda yerle en çok temas eden kirlenen lastiklerin uzun ömürlü olabilmeleri için ayda bir defa temizlemeleri önerilmektedir. Fakat lastik temizliğinde kimyasal maddeler aşınmaya neden olabilmektedir. Bunun için en sağlıklı olan temizleme sudur.
Lastiklerin Depolanması
Yedek lastiklerin kullanılmadıkların da bile bakımının yapılması gerekmektedir. Doğrudan güneş ışığını alan bir alan tercih edilmemelidir. Lastikler depolanırken yağış almayan, ılık ve kuru bir yere yerleştirilmelidir. Eğer istenirse lastiklere koruyucu kılıflar takılabilir.